“Ağıllı OLAP” konsepsiyasına dair yeni yanaşma təqdim olunub

14 Noyabr 2025 - 08:58 | Yeni nəşrlər
“Ağıllı OLAP” konsepsiyasına dair yeni yanaşma təqdim olunub

ETN İnformasiya Texnologiyaları İnstitutunun şöbə müdiri, texnika üzrə fəlsəfə doktoru  Gülnarə Nəbibəyovanın “Elektron hökumət platformasında paylanmış ağıllı OLAP sisteminin memarlıq və texnoloji modelinin hazırlanması” (Development of an architectural and technological model of a distributed smart OLAP system on the e-government platform) adlı məqaləsi Springer nəşriyatına daxil olan “Journal of Electrical Systems and Information Technology”də çap olunub.

Məqalədə hökumət ilə vətəndaşlar arasında (G2C), hökumətlə özəl sektor (G2B), hökumətlərlə digər dövlət qurumları (G2G) və hökumət və işçilər arasında (G2E) modelləri nəzərdən keçirilib. Qeyd olunub ki, bu modellər dövlət təşkilatları arasında məlumat mübadiləsi ilə yanaşı, müxtəlif dövlət xidmətlərinin göstərilməsini, eləcə də dövlət təşkilatları arasında məlumat mübadiləsini və bu təşkilatlar çərçivəsində müxtəlif avtonom sistemlərin inteqrasiyasını təmin edir.

Həmçinin vurğulanıb ki, son zamanlar müxtəlif dövlət təşkilatları məlumat anbarının komponenti və aləti olan OLAP texnologiyasından geniş istifadə edirlər. Bu gün Sənaye 4.0 dövründə müxtəlif elektron hökumət reyestrlərində yaradılan məlumatların həcmində davamlı artım müşahidə olunur. Bu verilənlər məlumat anbarına daxil olur və ənənəvi OLAP üçün ciddi problemlər yaradır. Bu baxımdan, məqalədə ənənəvi OLAP-dan “ağıllı” OLAP-a keçidin zəruriliyi vurğulanıb. Eyni zamanda “ağıllı OLAP” konsepsiyasına dair yeni bir yanaşma təqdim olunub və elektron hökumət çərçivəsində paylanmış ağıllı OLAP sisteminin memarlıq və texnoloji modeli hazırlanıb.