Müasir dövrdə dünyanın aparıcı ölkələrinin strateji potensialının qiymətləndirilməsi zamanı kvant texnologiyalarının inkişaf vəziyyəti də nəzərə alınır. Fundamental elmi istiqamət olan kvant informatikasının öyrənilməsi XXI əsrin əsas çağırışlarındandır. Hazırda kvant texnologiyalarının təkmilləşdirilməsi və tətbiqi inkişaf etmiş ölkələrin qarşısında dayanan prioritet vəzifələrdən biri hesab edilir. Ölkəmizdə kvant informatikasının nəzəri əsaslarına dair elmi araşdırmalar aparılsa da, müvafiq sahədə müasir tələblərə cavab verən fundamental və tətbiqi elmi tədqiqatlara rast gəlinmir. Bu baxımdan kvant informatikası sahəsində dünya təcrübəsinin öyrənilməsi, müvafiq sahədə mövcud olan kompleks problemlərin dərindən araşdırılması son dərəcə vacibdir.
AMEA-nın vitse-prezidenti, İnformasiya Texnologiyaları İnstitutunun baş direktoru, akademik Rasim Əliquliyev institutun Elmi şurasının iclasında çıxışı zamanı bu fikirləri səsləndirib.
Akademik R.Əliquliyev ölkəmizdə elm və təhsil sahələrinin inkişaf etdirilməsi istiqamətində ciddi islahatların həyata keçirildiyi bir dövrdə Azərbaycan elminin prioritetləri sırasına kvant informatikası və texnologiyalarının tədqiqinin də əlavə olunması, kvant informatikası ilə bağlı bakalavr və magistr səviyyələrində yüksəkixtisaslı kadr hazırlığının təşkilinin vacib məsələlərdən olduğunu qeyd edib.
Alim Əşyaların İnterneti platformasında yaradılan kiber-fiziki sistemlərin şəbəkə infrastrukturunun keyfiyyət göstəricilərinin yaxşılaşdırılmasında kvant texnologiyalarının rolu, minimum xərclə kiber-fiziki sistemlərin şəbəkə infrastrukturunun kvant texnologiyaları əsasında təkmilləşdirilməsi yolları, kiber-fiziki sistemlərin şəbəkə infrastrukturunun potensialının artırılmasında kvant texnologiyalarının tətbiqi perspektivlərinin araşdırılmasının zəruriliyini vurğulayıb. Bildirib ki, İnformasiya Texnologiyaları İnstitutunun alim və mütəxəssisləri kvant hesablamaları, kvant kriptoqrafiyası və s. kimi problemlərlə, yəni kvant informatikası ilə bağlı fundamental və tətbiqi elmi tədqiqatlar aparmalı, əldə olunan elmi nailiyyətlərlə müvafiq sahənin inkişafına mühüm töhfələr verməlidirlər.
AMEA-nın vitse-prezidenti institutun Avropa Komissiyasının, Avropa üzrə elm və təhsil qurumlarına şəbəkə xidməti göstərən GEANT Assosiasiyasının kvant texnologiyaları ilə bağlı təşəbbüsləri və layihələrində iştirakının, bu istiqamətdə müvafiq beynəlxalq qurumlarla əməkdaşlıq əlaqələrinin yaradılmasının nəzərdə tutulduğunu diqqətə çatdırıb. Bu baxımdan alim və mütəxəssisləri IV Sənaye İnqilabının Big Data resurslarının bütün koordinatlar üzrə ifrat sürətlə artımına dair çağırışlarını rəhbər tutaraq, kvant informatikası ilə bağlı əsaslı tədqiqatlar aparmağa, mövcud problemlərin həlli üçün bütün imkanlarını səfərbər etməyə çağırıb.
© Bütün hüquqlar qorunur. Xəbərlərdən istifadə edərkən www.ict.az saytına istinad zəruridir.
